A.
KOMPETENSI DASAR
3.2 Memahami struktur teks dan unsur kebahasaan dari teks lisan dan
tulis untuk menceritakan pengalaman pribadi, profil tokoh, kegiatan, atau
prastawa.
4.2 Menceritakan pengalaman pribadi, profil tokoh,
kegiatan, atau prastawa dengan menggunakan tata krama.
B.
TUJUAN
Setelah
membaca teks dheskriptif, siswa dapat
1. mengidentifikasi struktur teks dheskriptif dengan tepat secara
mandiri.
2.
Menyimpulan isi teks profil
tokoh dengan tepat.
C.
RINGKASAN MATERI
TEKS PROFIL TOKOH
Teks profil
tokoh uga diarani
teks biografi. Teks
kasebut klebu jinise
teks naratif. Teks profil
tokoh utawa teks
biografi, yaiku teks kang nggambarake tokoh
lan prastawa apa wae
sing tau dialami
dening tokoh kasebut.
Kanggo nggampangake mangerteni isine
teks profil tokoh
utawa teks biografi ana
bab-bab sing kudu dijingglengi, yaiku
(1) irah-irahan/judhul, (2)
babagan sing narik
kawigaten sing tau dialami dening
tokoh, (3) tindak-tanduk, gagasan sing bisa dituladha.
STRUKTUR TEKS PROFIL TOKOH
Sruktur teks profil tokoh iku dibagi dadi 3 perangan,
yaiku orientasi, prastawa, lan reorientasi.
a. Orientasi yaiku
yaiku bagean teks
sing isine ngenalake
tokoh, umume ngandharake jeneng,
papan kelairan, lan kulawargane.
b. Prastawa yaiku
bagean sing ngandharake
kahanan, prastawa, masalah sing
tau dialami nanging
sing menjila lan
duwe kesan mirunggan
kang bisa didadekake tepa-tuladha.
c. Reorientasi yaiku
bagean panutup lan
ngandharake pandhangan lan pamawase
panulis marang tokoh sing dicritakake.
TULADHANE
TEKS PROFIL TOKOH
RADEN AJENG KARTNI
Raden Ajeng
Kartini miyos tanggal
21 April 1879
ing Jepara, Jawa Tengah.
Panjenengane isih klebu
golongan kaum bangsawan, jalaran
Raden Ajeng Kartini
putrane bupati Jepara kang
asma Raden Mas
Adipati Ario Sosrodiningrat lan
ibune asma M.A Ngasirah. Raden Ajeng Kartini kuwi putra pambarep, kagungan adhi loro yaiku Raden Ajeng
Kardinah lan Raden Ajeng Rukmini.
Raden Ajeng
Kartini sekolah ana
ing ELS (Europese
Lagere School). Ing pasinaon
piyambake klebu murid
sing sregep. Sasuwene
sinau ing ELS
uga nyinaoni basa Walanda,
mula Raden Ajeng
Kartini bisa nguwasani
basa Walanda kanthi becik.
Nanging emane, sawise
umur 12 taun
Kartini kudu ninggalake pamulangan, jalaran
kudu dipingit. Raden
Ajeng Kartini nelangsa
banget. Arep nulak ora
wani, piyambake wedi
diarani ora ngerti
adat. Kabeh mau
dilakoni kanthi susahing ati. Kanggo nglipur ati, Kartini nglumpukake
buku-buku pelajaran lan buku pengetahuan umum kanggo wacan nalika dina-dinane
krasa sepi. Saben dina pegaweane maca lan maca kanthi dikancani abdi kinasihe.
Maca malih
dadi hobi. Ora
mung buku wae
sing diwaca, nanging
surat kabar uga diwaca. Menawa ana
bab-bab sing ora dingerteni Kartini nyuwun pirsa marang Ramane. Amarga
sregep maca wawasane tambah akeh. Kartini ngerti yen para wanita
Eropa kuwi wis
maju, pikirane maju,
lan wawasane jembar.
Raden Ajeng Kartini nduweni
pepinginan amrih wanita
Indonesia uga maju,
ora mung dadi kanca
wingking wae. Raden
Ajeng Kartini nglumpukake
kanca-kancane kanggo
diwulang nulis lan
maca. Ing sela-selane
wektu kuwi Kartini
asring nulis layang kanggo
kanca-kancane sing ana
ing negara Walanda.
Panjenengane uga nulis surat
kagem Mr. J. H Abendanon
supaya diparingi beasiswa
kanggo sekolah menyang Walanda.
Raden Ajeng
Kartini klakon oleh
beasiswa, nanging emane
ora dilakoni, jalaran ing wektu
iku uga Kartini kudu manut wong tuwane dinikahake karo Bupati Rembang kang
sesilih Raden Adipati
Joyodiningrat. Sawise krama
Panjenengane kudu ndherek kakunge
menyang Rembang. Ing
Rembang Raden Ajeng
Kartini ngedegake sekolah wanita kang disengkuyung dening garwane.
Tanggal 13
September 1904 Raden
Ajeng Kartini mbabarake
putra kakung sing diparingi
jeneng Soesalit Djoyoadiningrat. Tanggal 17 September 1904 Raden Ajeng Kartini
seda ing yuswa
25 taun. Ndeleng
semangate Raden Ajeng
Kartini, taun 1912 ing
Semarang didegake Sekolah
Wanita dening Yayasan
Kartini sing dipimpin dening
kulawarga Van Deventer.
Banjur kasusul ing Surabaya,
Madiun, Cirebon lan daerah-daerah
liyane. Sasedane Raden
Ajeng Kartini, Mr.
J.H Abendanon nglumpukake surat-surat sing tau dikirimake RA Kartini
marang kancakancane sing ana ing
Eropa lan didadekake
buku. Buku kasebut
diwenehi irahirahan ”Door Duisternis Tot Light” sing tegese “Habis Gelap
Terbitlah Terang”.
Para wanita
Indonesia wis padha
maju, pendhidhikane akeh
sing dhuwur, pegaweane bisa
sajajar karo para
priya. Kabeh mau
ora liya amarga
kena daya semangate Raden Ajeng
Kartini. Ide-ide, gegayuhan, lan semangate Raden Ajeng Kartini didadekake
inspirasi, dituladha dening
para wanita Indonesia
supaya dadi wong pinter,
pinunjul, nanging ora ninggalake kodrat kadidene wanita.
(Sumber: www.kolom.biografi.blogspot.com/16 okt
2014 Kanthi sawetara owah-owahan)
Menawa diperang miturut strukture, teks profil tokoh
RADEN AJENG KARTNI kaya ing ngisor iki.
RADEN AJENG KARTNI
Raden
Ajeng Kartini miyos
tanggal 21 April
1879 ing Jepara, Jawa
Tengah. Panjenengane isih
klebu golongan kaum bangsawan,
jalaran Raden Ajeng
Kartini putrane bupati Jepara
kang asma Raden
Mas Adipati Ario Sosrodiningrat lan ibune asma M.A
Ngasirah. Raden Ajeng Kartini kuwi putra
pambarep, kagungan adhi loro yaiku Raden Ajeng Kardinah lan Raden
Ajeng Rukmini.
|
Orientasi
|
Raden Ajeng
Kartini sekolah ana
ing ELS (Europese
Lagere School). Ing pasinaon piyambake
klebu murid sing
sregep. Sasuwene sinau
ing ELS uga nyinaoni basa
Walanda, mula Raden
Ajeng Kartini bisa
nguwasani basa Walanda kanthi becik.
Nanging emane, sawise
umur 12 taun
Kartini kudu ninggalake pamulangan, jalaran
kudu dipingit. Raden
Ajeng Kartini nelangsa
banget. Arep nulak ora
wani, piyambake wedi
diarani ora ngerti
adat. Kabeh mau
dilakoni kanthi susahing ati. Kanggo nglipur ati, Kartini nglumpukake
buku-buku pelajaran lan buku pengetahuan umum kanggo wacan nalika dina-dinane
krasa sepi. Saben dina pegaweane maca lan maca kanthi dikancani abdi
kinasihe.
Maca malih
dadi hobi. Ora
mung buku wae
sing diwaca, nanging
surat kabar uga diwaca. Menawa ana
bab-bab sing ora dingerteni Kartini nyuwun pirsa marang Ramane. Amarga
sregep maca wawasane tambah akeh. Kartini ngerti yen para wanita
Eropa kuwi wis
maju, pikirane maju,
lan wawasane jembar.
Raden Ajeng Kartini nduweni
pepinginan amrih wanita
Indonesia uga maju,
ora mung dadi kanca
wingking wae. Raden
Ajeng Kartini nglumpukake
kanca-kancane kanggo
diwulang nulis lan
maca. Ing sela-selane
wektu kuwi Kartini
asring nulis layang kanggo
kanca-kancane sing ana
ing negara Walanda.
Panjenengane uga nulis surat
kagem Mr.J.H Abendanon
supaya diparingi beasiswa
kanggo sekolah menyang Walanda.
Raden Ajeng
Kartini klakon oleh
beasiswa, nanging emane
ora dilakoni, jalaran ing wektu
iku uga Kartini kudu manut wong tuwane dinikahake karo Bupati Rembang kang
sesilih Raden Adipati
Joyodiningrat. Sawise krama
Panjenengane kudu ndherek kakunge
menyang Rembang. Ing
Rembang Raden Ajeng
Kartini ngedegake sekolah wanita kang disengkuyung dening garwane.
Tanggal 13
September 1904 Raden
Ajeng Kartini mbabarake
putra kakung sing diparingi
jeneng Soesalit Djoyoadiningrat. Tanggal 17 September 1904 Raden Ajeng Kartini
seda ing yuswa
25 taun. Ndeleng
semangate Raden Ajeng
Kartini, taun 1912 ing
Semarang didegake Sekolah
Wanita dening Yayasan
Kartini sing dipimpin dening
kulawarga Van Deventer.
Banjur kasusul ing
Surabaya, Madiun, Cirebon lan
daerah-daerah liyane. Sasedane
Raden Ajeng Kartini,
Mr. J.H Abendanon nglumpukake
surat-surat sing tau dikirimake RA Kartini marang kancakancane sing
ana ing Eropa
lan didadekake buku.
Buku kasebut diwenehi irahirahan ”Door Duisternis Tot
Light” sing tegese ”Habis Gelap Terbitlah Terang”.
|
Prastawa
|
Para
wanita Indonesia wis
padha maju, pendhidhikane akeh
sing dhuwur, pegaweane bisa
sajajar karo para
priya. Kabeh mau
ora liya amarga
kena daya semangate Raden Ajeng
Kartini. Ide-ide , gegayuhan, lan semangate Raden Ajeng Kartini didadekake
inspirasi, dituladha dening
para wanita Indonesia
supaya dadi wong pinter,
pinunjul, nanging ora ninggalake kodrat kadidene wanita.
|
Reorientasi
|
UJI KOMPETENSI
Supaya luwih mangerteni materi babagan cerkak, kerjakno gladhen kanthi klik link ing ngisor iki!